Phơi nhiễm của con người với các bức xạ tần số vô tuyến (radiofrequency – RF) xảy ra từ nhiều nguồn khác nhau như: sử dụng thiết bị cá nhân (điện thoại di động, wifi, bluetooth…), công việc (thiết bị y tế, ăng- ten phát sóng, công việc với tần số radar),…
Trong số đó phổ biến nhất hiện nay là sử dụng điện thoại di động cầm tay. Điện thoại di động hoạt động với công suất thấp, tần số khoảng 450-2700 MHz. Sóng RF không giống như các bức xạ ion hóa như tia X hoặc tia gamma, không thể phá vỡ các liên kết hóa học và khó làm hỏng các DNA.
Tuy nhiên, tần số vô tuyến có thể gây ra các mối nguy hại khác cho sức khỏe con người. Đặc biệt, sức nóng từ việc tiếp xúc lâu dài với các thiết bị điện di động sẽ làm da và các mô bề mặt khác bị ảnh hưởng.
Các ảnh hưởng ngắn hạn của điện thoại di động lên sức khỏe như: rối loạn giấc ngủ, đau đầu, ù tai, cao huyết áp, rối loạn nội tiết, khó tập trung và mệt mỏi. Ảnh hưởng dài hạn như: ảnh hưởng đến chức năng não, nguyên nhân một số rối loạn thần kinh và bức xạ từ sóng điện thoại gây vô sinh thông qua các gốc tự do, oxy hóa con đường chuyển hóa trong cơ thể (Johasson và cộng sự, 2010; Shahin và cộng sự, 2014).
Sóng điện thoại gây ra các stress oxy hóa, thay đổi hoạt động chống oxy hóa trong cơ thể. Trong đó, tinh trùng cực kỳ nhạy cảm với các stress oxy hóa, gây ảnh hưởng đến màng tinh trùng dẫn đến vô sinh nam. Nhiệt độ thay đổi dẫn đến ảnh hưởng DNA ty thể của tinh trùng ở mào tinh hoàn.
Một số nghiên cứu trên động vật như nghiên cứu của Kesari và cộng sự (2010, 2011) cho thấy chuột Wistar khi tiếp xúc với sóng điện thoại làm giảm hoạt tính protein kinase C và số lượng tinh trùng bị apoptosis cao, thay đổi chu kỳ tế bào tinh trùng. Nhiều nghiên cứu sau đó trên người cũng đã báo cáo các ảnh hưởng của điện thoại di động lên chức năng sinh sản của nam giới.
Wdowiak và cộng sự (2007) báo cáo có sự giảm tỷ lệ tinh trùng di động trong tinh dịch khi sử dụng điện thoại di động. Agarwal và cộng sự (2008) báo cáo sử dụng điện thoại di động làm giảm số lượng, khả năng di động và hình thái bình thường tinh trùng; trong đó những thay đổi về thông số tinh trùng phụ thuộc vào thời gian tiếp xúc hàng ngày với điện thoại di động và độc lập với chất lượng tinh dịch ban đầu.
Năm 2011, nghiên cứu của Gutschi cho thấy điện thoại di động liên quan đến tăng hình thái bất thường của tinh trùng và tăng testosterone tự do trong huyết thanh, giảm nồng độ LH nhưng không thay đổi nồng độ FSH và prolactin. Rago và cộng sự (2013) cho rằng sử dụng điện thoại di động hơn 4 giờ mỗi ngày liên quan tăng DNA phân mảnh tinh trùng. Năm 2016, Zhang và cộng sự cũng đưa ra sử dụng điện thoại di động làm giảm thể tích tinh dịch, số lượng tinh trùng, dẫn đến làm giảm sinh sản nam giới.
Như vậy, bức xạ điện thoại di động có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các thông số tinh trùng như giảm số lượng tinh trùng, độ di động, khả năng sống sót, từ đó làm ảnh hưởng khả năng sinh sản của nam giới. Vì vậy, cần nâng cao nhận thức của con người về ảnh hưởng của sóng điện từ lên khả năng sinh sản của nam giới.
Nguồn: Mohammed Abu El-Hamd (2018). Cell phone and Male infertility: an update. ResearchGate/ 10.4103/jina.jina_34_17.
Tham khảo: Hỏi – Bác sĩ trả lời về những câu hỏi vô sinh hiếm muộn thường gặp
