Can thiệp tán sỏi túi mật qua da – lựa chọn an toàn, hiệu quả

Phương pháp tán sỏi Laser Holium qua nội soi ống cứng điều trị sỏi túi mật được đánh giá là phương pháp an toàn, hiệu quả và xâm lấn tối thiểu. Đối với những trường hợp viêm túi mật cấp do sỏi trên nền nhiều bệnh lý toàn thân khác thì không có chỉ định phẫu thuật, tán sỏi qua da là tối ưu.

Ca lâm sàng

Bệnh nhân nam (81 tuổi) vào viện vì đau bụng vùng mạn sườn phải và sốt, có dấu hiệu nhiễm trùng. Qua siêu âm và chụp cắt lớp vi tính xác định bệnh nhân có tình trạng viêm túi mật cấp do sỏi, chỉ định phẫu thuật cấp cứu. Tuy nhiên, bệnh nhân có nhiều bệnh lý toàn thân nặng kèm theo như đái tháo đường, tăng huyết áp và đặc biệt chức năng thông khí rối loạn rất nặng có nguy cơ tử vong cao khi gây mê và phẫu thuật. Sau khi hội chẩn các chuyên khoa Ngoại, Nội, Gây mê hồi sức và Chẩn đoán hình ảnh, các bác sỹ đã lựa chọn phương pháp tán sỏi qua da để điều trị cho bệnh nhân, vừa giải quyết được tình trạng viêm, lấy được sỏi và tránh được cuộc phẫu thuật nặng nề và hậu phẫu phức tạp.

Hình trái. Chụp qua sonde dẫn lưu túi mật thấy 2 viên sỏi ngay cổ túi mật
Hình phải. Sau tán bằng Laser Holium chụp kiểm tra không thấy sỏi trong túi mật
Bệnh nhân được trải qua 2 thì: đặt dẫn lưu đường mật tạo đường hầm ở thì 1 và tán sỏi bằng Laser ở thì 2. Ngay sau thì thứ nhất, khi dịch mật viêm được dẫn lưu ra ngoài thì tình trạng nhiễm trùng đã được giải quyết. Thì 2 được tiến hành sau thì thứ nhất 5 ngày, dùng Laser Holium qua nội soi ống cứng tán nhỏ sỏi và hút sỏi ra ngoài. Trong quá trình can thiệp cả 2 thì, bệnh nhân không cần gân mê, chỉ dùng một lượng giảm đau nhỏ, hoàn toàn tình táo trong và sau khi thực hiện. Kiểm tra sau đó thấy túi mật hết tình trạng viêm và hết sỏi, bệnh nhân được ra viện sau 3 ngày.

Tối ưu lợi ích của tán sỏi qua da

Trước đây khi điều trị sỏi túi mật, chủ yếu ưu tiên lựa chọn phương pháp cắt túi mật nội soi. Tuy nhiên, với những bệnh nhân mắc bệnh lý toàn thân nặng không thể phẫu thuật, những bệnh nhân sỏi túi mật có triệu chứng nhưng túi mật còn chức năng và có nhu cầu bảo tồn túi mật thì tán sỏi bằng Laser Holium một phương pháp tối ưu. Lợi ích của phương pháp là ít xâm lấn, sỏi được tán gần như hoàn toàn, giảm thiểu các biến chứng, bệnh nhân không phải trải qua thời kỳ hậu phẫu khó khăn do đó rút ngắn thời gian nằm viện.
Trên thế giới, ca tán sỏi túi mật đầu tiên được y văn ghi nhận vào nằm 1988 bởi M. J Kellett và được phát triển ở nhiều trung tâm trên thế giới với tỷ lệ loại bỏ hoàn toàn sỏi đến 95%, tỷ lệ tai biến<5%, điều trị thuốc chống tái phát sỏi trong vòng 3-6 tháng.

Lời khuyên cho cộng đồng

Sỏi túi mật đa số không có triệu chứng tuy nhiên khi số lượng sỏi nhiều hay kẹt cổ túi mật có thể gây viêm túi mật cấp, thấm mật phúc mạc hay viêm phúc mạc mật cần được điều trị cấp cứu; sỏi túi mật nhỏ có thể rơi xuống ống mật chủ gây tắc mật cấp (đau mạn sườn phải, sốt, vàng da).
Những bệnh nhân có sỏi túi mật cần được thăm khám định kì để đánh giá số lượng sỏi, chức năng và hình thái túi mật; những trường hợp đã có sỏi túi mật khi có triệu chứng đau hạ sườn phải cần phải đến cơ sở y tế để điều trị kịp thời, tránh các biến chứng đáng tiếc.
Tán sỏi túi mật được chỉ định trong các trường hợp:
– Viêm túi mật do sỏi mà bệnh nhân có bệnh lý nặng không thể gây mê để phẫu thuật.
– Bệnh nhân có nhu cầu bảo tồn và chức năng túi mật còn có thể bảo tồn (thực hiện test chức năng túi mật).

Nhóm tác giả